Οι "αλεξιπτωτιστές της άνοιξης"

Χριστός Ανέστη αγαπημένη μου μπλογκογειτονιά! 

Αυτή την εποχή γύρω από το σπίτι μας υπάρχουν πολλά βότανα. Δεν μπορώ δυστυχώς να τα χρησιμοποιώ επειδή βρίσκονται στις άκρες των δρόμων και είναι περιτριγυρισμένα από μερικά σκουπίδια και διάφορες ακαθαρσίες ζώων.

 

Ωστόσο η ομορφιά τους δεν έχει υποστεί καμιά αλλοίωση και προσφέρουν τη δυνατότητα για άλλες δημιουργίες...

Πιό ρομαντικές. Έφτιαξα λοιπόν ένα στεφανάκι: Πήρα λουλούδια πικραλίδας που έχουν κλειστά πέταλά, τα πέρασα μέσα από ένα λεπτό σήρμα, το έκανα στρογγυλό και σε λίγες μέρες θα  μεταμορφωθεί σε ένα μικρό παραμυθένιο διακοσμητικό. 

Πάμε όμως να δούμε τα μοναδικά οφέλη αυτών των υπέροχων αέρινων , δαντελένιων "αλεξιπτωτιστών" που κάθε τέτοια εποχή περικυκλώνουν τη γειτονιά μας. 

Η πικραλίδα (επιστημονική ονομασία Taraxacum officinale) είναι ένα πολύ γνωστό και κοινό φυτό, που συχνά το βλέπουμε σε αγρούς, κήπους. Είναι γνωστή και ως αγριοράδικο, ραδίκι του βουνού ή απλά ραδίκι. 

Έχει πλατιά, οδοντωτά φύλλα που σχηματίζουν ροζέτα στο έδαφος και παράγει χαρακτηριστικά κίτρινα άνθη σε μακριούς, κούφιους βλαστούς. Όταν το άνθος ωριμάσει, μετατρέπεται σε μια σφαίρα από μικρά σπόρια με «αλεξίπτωτα» που διασπείρονται με τον άνεμο.

Χρήσεις:

Τα φύλλα της τρώγονται βραστά ή ωμά σε σαλάτες, έχουν πικρή γεύση και είναι πολύ θρεπτικά.

Ρίζες και άνθη χρησιμοποιούνται επίσης για φαρμακευτικούς σκοπούς (π.χ. για αποτοξίνωση του ήπατος, διουρητική δράση).

Στην  παραδοσιακή ιατρική, η πικραλίδα χρησιμοποιείται για την πέψη, για τον καθαρισμό του αίματος και για τη διέγερση της όρεξης.

Θρεπτική αξία: Είναι πλούσια σε βιταμίνες A, C, και K, κάλιο, σίδηρο και ασβέστιο.

Άνθηση: Συνήθως από την άνοιξη έως το φθινόπωρο.

Φαρμακευτικές Ιδιότητες της Πικραλίδας

Διουρητική δράση: Βοηθά στην αποβολή υγρών από το σώμα, χωρίς να προκαλεί απώλεια καλίου (όπως κάνουν άλλα διουρητικά).

Υποστήριξη ήπατος: Χρησιμοποιείται παραδοσιακά για αποτοξίνωση του ήπατος και της χολής. Πιστεύεται ότι διεγείρει την παραγωγή της χολής και βοηθά στη χώνευση.

Αντιοξειδωτική δράση: Περιέχει φλαβονοειδή και πολυφαινόλες που προστατεύουν τα κύτταρα από την οξείδωση και τη γήρανση.

Αντιφλεγμονώδη δράση: Ορισμένα συστατικά της πικραλίδας έχουν ήπια αντιφλεγμονώδη αποτελέσματα.

Ρύθμιση σακχάρου: Ορισμένες μελέτες δείχνουν ότι μπορεί να βοηθήσει στον έλεγχο των επιπέδων σακχάρου στο αίμα.

Προστασία του πεπτικού: Χρησιμοποιείται για ανακούφιση από φούσκωμα, δυσπεψία και ήπιες γαστρεντερικές διαταραχές.

Μορφές χρήσης στη βοτανοθεραπεία:

Ρόφημα από φύλλα ή ρίζες.

Βάμμα (εκχύλισμα σε αλκοόλη).

Λάδι πικραλίδας 

*Χρήση της Πικραλίδας στη Μαγειρική:

Φρέσκα φύλλα: Σε σαλάτες (ειδικά τα τρυφερά φύλλα της άνοιξης, γιατί είναι λιγότερο πικρά).

Βραστά χόρτα: Συνδυάζονται τέλεια με λεμόνι και ελαιόλαδο.

Σούπες και πίτες: Χρησιμοποιούνται όπως τα άγρια χόρτα σε πίτες ή παραδοσιακές σούπες.

Ρίζα καβουρδισμένη: Η ξερή ρίζα της, ψημένη και αλεσμένη, χρησιμοποιείται ως υποκατάστατο του καφέ (πικραλίδα-καφές).

Άνθη: Τα κίτρινα άνθη μπορούν να γίνουν σιρόπι ή ακόμη και «κρασί πικραλίδας», ένα παραδοσιακό ποτό στην Ευρώπη.

Στο  σπίτι μας, εκτός από το παραδοσιακό κρητικό πιάτο με τα "βραστά ροδίκια" μπορούμε να αξιοποιήσουμε αυτό το τόσο ευεργετικό φυτό δημιουργώντας απο διακοσμητικά στεφάνια, σιρόπι για τα γλυκά μας, θεραπευτικό βοτανόλαδο και κηραλοιφή. 

*Σιρόπι Πικραλίδας (σπιτική συνταγή)

Υλικά:

250 γρ. φρέσκα άνθη πικραλίδας (μόνο τα κίτρινα μέρη, χωρίς το πράσινο κάτω μέρος)

1 λίτρο νερό

1 κιλό ζάχαρη 

1 λεμόνι (βιολογικό, κομμένο σε φέτες)

Εκτέλεση:

Μαζεύουμε τα άνθη σε ξηρή μέρα από κάποιο χωράφι της εξοχής .Τα τινάζουμε  καλά για να φύγουν τυχόν έντομα τα απλώνουμε πάνω σε καθαρή πετσέτα για λίγη ώρα. 

Βάζουμε τα άνθη σε μια κατσαρόλα με το νερό και το λεμόνι. Βράζουμε σε χαμηλή φωτιά για περίπου 20 λεπτά.

 Βγάζουμε την κατσαρόλα από τη φωτιά και άφησέ το μίγμα να σταθεί για 12  ώρες σκεπασμένο.

Στραγγίζουμε καλά το υγρό με λεπτό σουρωτήρι ή τουλπάνι, πιέζοντας τα άνθη να βγάλουν όλο το υγρό.

Προσθέτουμε τη ζάχαρη στο υγρό που έμεινε  και βράζουμε σε χαμηλή φωτιά. Ανακατεύοντας συνεχώς μέχρι να δέσει σαν σιρόπι (περίπου 1 ώρα, να γίνει σαν αραιό μέλι)

 

Βάζουμε το ζεστό σιρόπι σε αποστειρωμένα βαζάκια. Κλείνουμε καλά και διατηρούμε το σε δροσερό μέρος.

Συμβουλές:

Όσο πιο πολύ βράσει το σιρόπι , τόσο πιο πηχτό θα γίνει (προσοχή να μη γίνει πολύ σκληρό όταν κρυώσει).

Μπορούμε να προσθέσουμε λίγη βανίλια για έξτρα άρωμα.

Αν το θέλουμε πιο "λεμονάτο", βάζουμε περισσότερες φέτες λεμονιού.

Πώς να χρησιμοποιούμε το σιρόπι πικραλίδας

 Σε ροφήματα

Τσάι: Αντί για μέλι ή ζάχαρη, γλυκαίνουμε το τσάι με 1 κουταλάκι σιρόπι πικραλίδας.

Ροφήματα βοτάνων: Συνδυάζεται υπέροχα με χαμομήλι, φασκόμηλο, τίλιο.

Λεμονάδα: Φτιάχνουμε σπιτική λεμονάδα και προσθέτουμε 1-2 κουταλιές για φυσική γλύκα και άρωμα.

 Σε πρωινό

Γιαούρτι: Προσθέτουμε λίγο σιρόπι πάνω από το γιαούρτι με ξηρούς καρπούς και φρούτα.

Τηγανίτες / pancakes: Περιχύνουμε τις τηγανίτες αντί για μέλι ή σιρόπι σφενδάμου.

Ψωμί ή φρυγανιά: Αλείφουμε πάνω σε βουτυρωμένο ψωμί, σαν φυσικό "μέλι".

Σε γλυκά

Cheesecake: Ρίχνουμε λίγο σιρόπι πάνω από το cheesecake αντί για μαρμελάδα.

Παγωτό: Μια κουταλιά πάνω από παγωτό βανίλια ή γιαούρτι.

Σε κέικ :Περιχύνουμε το κέικ μας όταν είναι ζεστό για μια πιο ιδιαίτερη γεύση 

Σε μαρινάδες ή σάλτσες:

Μαρινάδα για  κοτόπουλο: Ανακατεύουμε σιρόπι πικραλίδας με μουστάρδα, ελαιόλαδο και ξύδι για να δώσεις γλυκόξινη γεύση.

Σάλτσα για σαλάτες: Αντί για μέλι στη vinaigrette, βάζουμε σιρόπι πικραλίδας.

Λάδι πικραλίδας - κηραλοιφή:Το λάδι πικραλίδας και η κηραλοιφή είναι υπέροχα φυσικά προϊόντα που μπορούμε να φτιάξουμε και να χρησιμοποιήσουμε για τη φροντίδα του δέρματος και την ανακούφιση από μικρές δερματικές ενοχλήσεις. Πάμε να δούμε πώς γίνονται:

Μαζεύουμε φρέσκα άνθη πικραλίδας, απο ένα χωράφι στην εξοχή, προτιμώντας τα να είναι καθαρά και χωρίς έντομα. Τα απλώνουμε πάνω σε χαρτί κουζίνας και τα αφήνουμε  να στεγνώσουν για λίγες ώρες, ώστε να μην περιέχουν υγρασία Τα τοποθετούμε σε βάζο, και τα καλύπτουμε με ελαιόλαδο. Στη συνέχεια ακολουθούμε τις οδηγίες για τα Βοτανόλαδα. 

 Όταν είναι έτοιμο το λάδι μας το σουρώνουμε και φτιάχνουμε μοναδικές κηραλοιφές, ακολουθώντας τις οδηγίες που έχουμε πει εδώ. 

Χρήσεις για το λάδι πικραλίδας: Μπορούμε να το χρησιμοποιήσουμε για ενυδάτωση του δέρματος, για ανακούφιση από ήπιες φλεγμονές, τσιμπήματα εντόμων, γιά ενηδάτωση - ανάπλαση του πολύ ξηρού - σκασμένου δέρματος. 

Κηραλοιφή πικραλίδας: Χρησιμοποιείται για ξηρό δέρμα, σκασμένα χείλη, χέρια και δέρμα, καψίματα ή για γενική περιποίηση του σώματος. Είναι ιδιαίτερα καλή για το χειμώνα, για προστασία από τον καιρό.

Μπορούμε να προσθέσουμε αιθέρια έλαια στις κηραλοιφές πικραλίδας για να τους δώσουμε ακόμα περισσότερες θεραπευτικές ιδιότητες. 

Αιθέρια έλαια που ταιριάζουν στην κηραλοιφή πικραλίδας

Λεβάντα (Lavandula angustifolia)

Για χαλάρωση, αντισηπτική δράση, καταπραϋντικό για το δέρμα.

Χαμομήλι (Chamomilla recutita ή Roman chamomile)

Εξαιρετικό για ευαίσθητα δέρματα και φλεγμονές.

Τεϊόδεντρο (Tea Tree) (Melaleuca alternifolia)

Ισχυρό αντισηπτικό και για δέρματα με μικρές πληγές ή ακμή.

Μύρο (Commiphora myrrha)

Αντιφλεγμονώδες και ενισχύει τη διαδικασία επούλωσης.

Γεράνι (Pelargonium graveolens)

Εξισορροπεί το δέρμα, δίνει πολύ ωραίο, λουλουδένιο άρωμα.

Δοσολογία:

Για κάθε 100 ml κηραλοιφής, χρησιμοποίησε περίπου 10-15 σταγόνες αιθέριο έλαιο συνολικά.

Αν θέλουμε πιο ήπια δράση (π.χ. για παιδικό ή πολύ ευαίσθητο δέρμα), βάλε 5-8 σταγόνες αιθέριο έλαιο λεβάντας 

Η δική μου αγαπημένη κηραλοιφη Πικραλίδας :

Υλικά για περίπου 100g κηραλοιφή:

60g λάδι πικραλίδας 

30g κερί μέλισσας φυσικό, μη λευκασμένο 

10g λάδι καρύδας (προαιρετικό, για πιο απαλή υφή)

10 σταγόνες αιθέριο έλαιο λεβάντας

5 σταγόνες αιθέριο έλαιο χαμομηλιού

5 σταγόνες αιθέριο έλαιο πορτοκαλιού

προαιρετικά1 κάψουλα βιταμίνη Ε (που δίνει επιπλέον προστασία κατά της οξείδωσης)

Εκτέλεση:

Λιώσιμο κεριού:

Σε μπεν-μαρί (δηλαδή ένα μεταλλικό μπολ πάνω από κατσαρόλα με βραστό νερό), βάζουμε το κερί μέλισσας να λιώσει αργά.

Όταν το κερί λιώσει τελείως, προσθέτουμε το λάδι πικραλίδας και  το λάδι καρύδας.

Ανακατεύουμε απαλά μέχρι να γίνει ομοιόμορφο.

Κατεβάζουμε από τη φωτιά και περιμένουμε 1-2 λεπτά να πέσει λίγο η θερμοκρασία.

Πρόσθεσε τα αιθέρια έλαια και τη βιταμίνη Ε.

Ανακάτευσε καλά να ενσωματωθούν.

Τοποθετούμε προσεκτικά το μείγμα σε αποστειρωμένα βαζάκια ή μικρά δοχεία και αφήνουμε  να κρυώσουν τελείως χωρίς να τα κουνήσουμε. 

Τα φυλλάσουμε σε δροσερό, σκιερό μέρος για περίπου 6-12 μήνες.

Χρήση:

Για ξηρό ή ερεθισμένο δέρμα.

Για χείλη, αγκώνες, χέρια, και σώμα, ακόμα και μετά την ηλιοθεραπεία. 

* Αν Θέλουμε την κηραλοιφή πιο μαλακή;

Βάζουμε λιγότερο κερί (25g) και περισσότερη πικραλίδα ή λάδι καρύδας.

Για πιο στερεή μορφή 

 (π.χ. για πιο σταθερό balm);

Βάλε λίγο περισσότερο κερί μέλισσας (π.χ. 35g).

Εύχομαι ολόψυχα να είστε καλά και δοκιμάσετε να φτιάξετε εφόσον μπορείτε, τις δημιουργίες από Πικραλίδα.